Zgodnie z Ustawą z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia suplement diety jest środkiem spożywczym, będącym skoncentrowanym źródłem witamin, składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny, pojedynczy lub złożony. Suplement diety, zgodnie z ustawą, powinien być wprowadzony do obrotu w formie umożliwiającej dawkowanie. Np. w postaci:

• kapsułek, tabletek, drażetek,
• saszetek z proszkiem,
• ampułek z płynem,
• butelek z kroplomierzem,
• w postaciach płynów i proszków przeznaczonych do spożywania w małych, odmierzonych ilościach jednostkowych,

z wyłączeniem produktów posiadających właściwości produktu leczniczego w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego. Suplement diety jest więc żywnością, której celem jest uzupełnienie codziennej diety. Jest przeznaczony dla osób zdrowych, których dieta nie dostarcza witamin, składników mineralnych lub innych wykazujących efekt odżywczy w odpowiednich ilościach. W przeciwieństwie do suplementu diety produkt leczniczy jest substancją lub mieszaniną stosowana w celu zapobiegania chorobom lub leczenia chorób występujących u ludzi. Leki zawierają substancje aktywne w odpowiednich dawkach wykazujących działanie farmakologiczne czy terapeutyczne, natomiast w skład suplementów diety wchodzą witaminy, składniki mineralne i składniki roślinne, które wykazują efekt odżywczy lub inny fizjologiczny.  

Suplement diety a lek

Podstawową różnicą między suplementem diety, a produktem leczniczym jest przeznaczenie produktu, cel jego stosowania i działanie, które wykazuje. Skutkuje to również różnicą w kwalifikacji prawnej. Suplement diety jest produktem spożywczym i podlega pod prawo żywnościowe, zaś produkty lecznicze reguluje prawo farmaceutyczne. Różnice między suplementem diety, a lekiem przedstawiono na poniższej grafice. Żródło: https://gis.gov.pl/wp-content/uploads/2020/01/Suplementy-diety-Leczenie-czy-%C5%BCywienie.pdf

Skład suplementów diety

  Istnieje wiele substancji, które są dozwolone do stosowania w produkcji żywności, m.in. witaminy, minerały, aminokwasy czy substancje roślinne. Dla większości z tych substancji określono zarówno minimalne limity spożycia jak i limity maksymalne. Maksymalne limity składników ustala się biorąc pod uwagę

• górne bezpieczne poziomy witamin i składników mineralnych ustanowione w drodze naukowej oceny ryzyka opartej na powszechnie uznanych danych naukowych i przy uwzględnieniu, zależnie od okoliczności, zróżnicowanej wrażliwości różnych grup konsumentów; oraz
• spożycie witamin i składników mineralnych dostarczanych w ramach spożycia z innych źródeł.

  Nadmierne spożycie niektórych z tych substancji może wywołać niekorzystne dla zdrowia skutki, zatem konieczne jest aby podczas przygotowywaniu składu suplementu diety kierować się wytycznymi ustalonymi przez prawo lub skorzystać z pomocy specjalisty w tej dziedzinie.  

Oznakowanie suplementów diety

  Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 9 października 2007 r. w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety ustalono, że informacjami obowiązkowymi na opakowaniu suplementu diety są:  

• Określenie ,,suplement diety’’,
• Nazwa kategorii składników odżywczych lub substancji charakteryzujących produkt lub wskazanie ich właściwości
• Porcja produktu zalecana do spożycia w ciągu dnia,
• Ostrzeżenie dotyczące nieprzekraczania zalecanej porcji do spożycia w ciągu dnia,
• Stwierdzenie, że suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut (zamiennik) zróżnicowanej diety,
• Stwierdzenie, że suplementy diety powinny być przechowywane w sposób niedostępny dla małych dzieci

  Informacje na opakowaniu suplementu diety powinny być umieszczone w sposób widoczny, wyraźny, czytelny oraz nieusuwalny. Aby opakowanie produktu nie budziło wątpliwości osoba wprowadzająca suplement diety na rynek powinna zapoznać się z kryteriami dotyczącymi czytelności treści na opakowaniu, które zawarte są wRozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr. 1169/2011 z dnia 25 października 2011r.w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Oznakowanie suplementu diety powinno być klarowne i nie może wprowadzać konsumenta w błąd.   Niedozwolone jest przypisywanie suplementom diety działania zapobiegającego chorobom lub leczenia czy też przypisywanie środkowi spożywczemu działania, którego nie wywołuje.   Niewłaściwe oznakowanie suplementów diety oraz ich nieodpowiednia reklama może wprowadzać konsumenta w błąd i podlegać karom ze strony organów nadzoru.   Bibliografia:

• Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 października 2007 r. w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr. 1169/2011 z dnia 25 października 2011r.w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności.
• Małgorzata Grembecka ,,Suplementy diety-panaceum na wszystkie dolegliwości?’’
• Grażyna Krasnowska, Tadeusz Sikora ,,Suplementy diety, a bezpieczeństwo konsumenta’’
• Ustawa z dnia 6 września 2001r. Prawo farmaceutyczne
• Katarzyna Stoś ,, Suplementy diety czy leki’’

      Autor tekstu:     Aleksandra Kowalska   Kierownik projektu w IOC Sp. z o.o. Specjalista ds. suplementów diety, ich składu, oznakowania i rejestracji Kierownik projektów kosmetycznych Absolwentka Wydziału Chemii UMK w Toruniu